Spring naar inhoudSpring naar footer

Nationale regelgeving promotie Europese films en series (in EU) in kaart

Met het oog op de implementatie van de nieuwe Audiovisual Media Services Directive (AVMSD) die op 6 november 2018 is aangenomen, heeft de European Audiovisual Observatory (EAO) een mapping gepubliceerd in opdracht van 31 nationale filmfondsen, verenigd in de Association of European Film Agency Directors (EFADs).

De mapping toont per land de verschillende actuele wetgeving ter stimulering en promotie van nationale en Europese films en series, zoals quota, levies en investeringsverplichtingen:

  • In 25 landen zijn financiële investeringsverplichtingen van omroepen van kracht;
  • In 9 landen zijn al financiële investeringsverplichtingen van VOD-diensten en distributeurs ingevoerd;
  • In 11 landen gelden heffingen op lineaire diensten (omroepen), ook zijn er landen die heffen op niet-lineaire diensten (VOD diensten) en andere spelers in de audiovisuele sector, zoals bioscoopexploitanten.

In de nieuwe AVMSD is vastgelegd dat de catalogus van non-lineaire (VOD) diensten in Europa tenminste 30% Europese producties moet bevatten. Daarnaast gaat er voor al deze diensten een promotieverplichting gelden om dit aanbod prominente zichtbaarheid te geven. Ook zijn er kaders gesteld voor financiële verplichtingen; lidstaten mogen heffingen en/of investeringsverplichtingen in producties opleggen aan zowel lineaire als non-lineaire (VOD) diensten die actief zijn op hun markt. Deze verplichting geldt ook wanneer deze diensten gevestigd zijn in een andere lidstaat.

Uit de cijfers blijkt dat de Europese filmmarkt voor 27,5% bestaat uit Europese films, vergeleken met 66,2% Amerikaanse films. Europese tv-series vertegenwoordigen 38% van de SVOD (Subscription Video On Demand)-markt voor abonnementen en 58% van de titels die beschikbaar zijn op de markt voor transactionele VOD (TVOD verhuur). Europese landen spannen zich sinds het einde van de jaren tachtig gezamenlijk in om de productie en zichtbaarheid van hun tv-series en films op de Europese markt te stimuleren.

Het onderzoek begint met de reeks maatregelen om Europese producties te promoten. De meest voorkomende (driekwart van de landen) zijn financiële verplichtingen voor publieke omroepen en in mindere mate voor commerciële omroepen. In bijna de helft van alle landen gelden financiële verplichtingen voor VOD-diensten, meestal in de vorm van investeringsverplichtingen als aandeel in de omzet of inkomsten.

Financiele verplichtingen VOD diensten per land

De mapping toont een reeks verschillende verplichtingen, zoals:

  • financiële investeringsverplichtingen van omroepen in de overgrote meerderheid van de gevallen (25 van de 31);
  • financiële investeringsverplichtingen van VOD-diensten en distributeurs (in 9 van de 31 gevallen);
  • In 11 landen gelden heffingen op lineaire diensten (omroepen), ook zijn er landen die heffen op niet-lineaire diensten (VOD diensten) en andere spelers in de audiovisuele sector, zoals bioscoopexploitanten. De mapping laat zien dat er inmiddels een aantal landen in Europa is dat VOD-diensten aan heffingen onderwerpt (in 8 van de 31 landen). Het gaat om Frankrijk, Tsjechië, Kroatië, Duitsland, Polen, Roemenië, Slowakije en België. In het geval van België, Duitsland en Frankrijk zijn de heffingen in lijn met de nieuwe AVMSD al van toepassing op buitenlandse VOD-diensten die gericht zijn op het binnenlandse publiek.
  • quotumverplichtingen voor omroepen (in alle 31 landen) en VOD-diensten voor Europese producties;
  • verplichtingen voor VOD-diensten om bekendheid te geven aan Europese producties (in 10 van de 31 landen);
  • maatregelen ter ondersteuning van onafhankelijke producties.

Niet alle landen hebben een definitie voor onafhankelijke productie; in het geval van België en Nederland zijn de definities van een onafhankelijke producent bijvoorbeeld enkel gebaseerd op een juridische en financiële scheiding van omroepen. De informatie in tabelvorm biedt snel en eenvoudig vergelijkingsmateriaal.

De auteurs stellen per land vergelijkende tabellen op, waarin de verschillende nationale definities naast elkaar worden gezet en de feitelijke wetteksten worden geciteerd. Vervolgens wordt hier nader op ingezoomd met nationale juridische samenvattingen voor de 31 landen. Van elk land is een overzicht in tabelvorm toegevoegd met de drie belangrijkste promotie-instrumenten voor Europese werken: financiële investeringsverplichtingen, heffingen en promotieverplichtingen. De werking van elk systeem en elke verplichting wordt voorts toegelicht.

Het rapport geeft ook commentaar op mogelijke toekomstige wijzigingen in de mediawet in de bestudeerde landen. De Denen willen bijvoorbeeld de financiële investeringsverplichtingen in procenten vervangen door een vast aantal te financieren films. Een praktische woordenlijst met technische termen vormt de afsluiting van dit audiovisueel onderzoek, uitgevoerd door de EAO in samenwerking met EFADs en nationale deskundigen voor elk land.

De EAO, die deel uitmaakt van de Raad van Europa in Straatsburg, heeft deze nieuwe mapping gepubliceerd waarin de verschillende maatregelen ter promotie van Europese producties in Europa met elkaar worden vergeleken. De mapping werd in opdracht van de EFADs uitgevoerd en bestrijkt alle landen die bij de EFADs zijn aangesloten (EU-28 plus IJsland, Noorwegen en Zwitserland) ter ondersteuning van de lidstaten bij de omzetting van de herziene AVMSD regelgeving.

Lees het Engelstalige EAO-rapport hier